Co to jest szałwia?
Szałwia lekarska (Salvia officinalis) to roślina zielarska, która przywędrowała do Polski z rejonów basenu Morza Śródziemnego oraz Bliskiego Wschodu. Należy do rodziny jasnotowatych (Lamiaceae), uprawiana jest zazwyczaj na plantacjach, głównie dla celów farmaceutycznych, chociaż można ją także spotkać w przydomowych zielnikach, a także – w stanie dzikim na łąkach.
Własną uprawę szałwii można zacząć od wysiania – w przypadku nasion, lub wysadzenia sadzonek wprost do gruntu. Roślina ta lubi ciepłe, słoneczne, osłonięte od wiatru stanowiska. Zbory liści możemy powtarzać nawet do trzech razy do roku zaczynając już przed kwitnieniem. Najlepszym czasem do zbioru są wczesne, słoneczne ranki (jest to czas, kiedy w liściach zawiera się najwięcej wartościowego olejku). Szałwię suszymy w całości (w zacienionych, przewiewnych miejscach) i w taki sposób również przechowujemy, a rozdrabniamy dopiero przed użyciem. To, czy roślina jest dobrze przygotowana pokażą nam jej liście – będą miały srebrzysty kolor.
Należy także pamiętać, aby wysuszoną szałwię trzymać w szczelnie zamkniętym pojemniku – nie straci wtedy swoich właściwości.
Skład i właściwości lecznicze szałwi
Liście szałwii bogate są we wspominany już olejek eteryczny, który zawiera taniny i flawonoidy. Głównym składnikami olejku są: tujon, cyneol, kamfora, bornel, pinen. Roślina jest źródłem także witaminy A i C, witamin z grupy B, minerałów takich jak wapń, magnez, potas, sód, cynk, żelazo. Znajdują się tu kwasy organiczne, garbniki i karoten, kwasy tłuszczowe, polifenole, saponiny, terpenoidy i woski. Zawiera przeciwutleniacze, chroniące przed wieloma chorobami i starzeniem się.
Szałwia posiada wiele właściwości leczniczych, wśród których wyróżnić można działanie antyseptyczne, grzybobójcze, bakteriobójcze przeciwzapalne oraz przeciwpotne.
Napar z szałwii stosować możemy do płukania jamy ustnej i gardła w przypadku aft, pleśniawek, bolących i krwawiących dziąseł, a także w przypadku bolącego gardła czy nawet zapalenia migdałków.
Herbatka z szałwii ulży nam przy niestrawności i wzdęciach, a po posiłku ułatwi trawienie i przyswajalność pokarmów. Stosowana regularnie pomoże nam w pobudzeniu apetytu.
Wśród innych dolegliwości, na które pomaga ta niezwykła roślina znajdują się: zapalenie oskrzeli, angina, przeziębienie, choroby przewodów moczowych, choroby nerek, nadmierne pocenie czy też wyczerpanie nerwowe. Jak widać jest to zioło o wszechstronnym zastosowaniu.
Wśród wielu publikacji o szałwii znaleźć można także wzmianki o paleniu gałązek lub pęczków szałwii, które ma mieć działanie poprawiające nastrój czy oczyszczające powietrze. Znajdują się też tacy, którzy poprzez palenie szałwii chcą oczyścić pomieszczenia ze złych duchów, niestety na ten temat nie przeprowadzono jeszcze badań naukowych.
Jakie są przeciwwskazania do picia szałwi?
Stosowana w dużych dawkach może mieć działanie toksyczne i powodować drgawki. Ponadto nie powinni jej zażywać epileptycy i nadciśnieniowcy.