Jak rumianek wpływa na nasze zdrowie i czym właściwie jest?

Rumianek pospolity (Matricaria chamomilla) to jedno z ziół, które znamy od dzieciństwa – czy to za sprawą babcinych herbatek na bolący brzuch lub radośnie wyglądających biało-żółtych kwiatków o niesamowitym zapachu z pobliskiej łąki. Obecnie rumianek stosowany jest nie tylko w ziołolecznictwie, ale także w przemyśle kosmetycznym – jako składnik wszelkiego rodzaju maści, żeli, kremów, płynów, szamponów czy toników.

Rumianek to zioło, które przywędrowało do Polski ze wschodniej części rejonu Morza Śródziemnego. Obecnie rośnie praktycznie na całym świecie zarówno w uprawach jak i dziko na łąkach i polach. Roślina dorasta do około 50cm wysokości i charakteryzuje się, wspomnianymi już we wstępie, zebranymi w koszyczki, drobnymi kwiatkami o delikatnych białych listkach i żółtym środku. Liście rumianku są drobne i delikatne – przypominające w swojej formie koper. Zapach rumianku jest silny, charakterystyczny i wydaje się, że nie do pomylenia z innymi zapachami ziół.

Rumianek kwitnie od maja do września i to właśnie na początku kwitnienia (w suche, słoneczne dni) należy zbierać kwiatowe koszyczki. Co ciekawe, zbiór rumianku powinno się przeprowadzać popołudniami – to wtedy właśnie roślina zawiera najwięcej substancji czynnych. Po zebraniu, koszyczki układamy w suchym, przewiewnym i zacienionym pomieszczeniu do wyschnięcia.

Właściwości lecznicze rumianku

Rumianek (a właściwie to koszyczki rumianku) bogaty jest w olejek eteryczny, który zawiera cenne witaminy (jak na przykład witamina C) i minerały. Jest źródłem chamazulenu i bisabololu – składników o działaniu przeciwzapalnym, flawonoidów, kumaryn, poliacetylenów, felonokwasów, fitosteroli, choliny, felonokwasów, garbników katechinowych, substancji śluzowych i soli mineralnych. Takie bogactwo składu, zapewnia rumiankowi wysokie miejsce w rankingu ziół działających zbawiennie na nasze zdrowie i samopoczucie. Możemy wyróżnić kilka głównych „pól specjalizacyjnych” tej rośliny jak działanie przeciwzapalne, przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze, wyciszające i przeciwdepresyjne, a także wiele innych.

Za działanie przeciwzapalne rumianku odpowiadają substancje aktywne (azuleny, flawonoidy, bisabobol), które hamują część enzymów biorących udział w powstawaniu takiego stanu zapalnego. Działają wewnętrznie (w postaci na przykład herbatki) jak i zewnętrznie (w postaci kompresów), dlatego jest to właściwe zioło zarówno w czasie przeziębienia, stanów zapalnych jamy ustnej jak i zapalenia spojówek, jęczmienia na oku czy odleżyn.

Za działanie przeciwbakteryjne oraz przeciwgrzybiczne odpowiadają bisabolol i chamazulen, hamując wzrost rozwoju bakterii i grzybów, wspomagając tym samym gojenie się ran, leczenie owrzodzeń i oparzeń (zarówno termicznych jak i słonecznych). Przeprowadzone badania wskazały, że olejek z rumianku działa pozytywnie w walce z zakażeniami wywołanymi m.in. bakterią Staphylococcus aureus czy drożdżakiem Candida albicans.

Działanie wyciszające i przeciwdepresyjne rumianek zawdzięcza zawartości apigeniny, należącej do flawonoidów. To dzięki niej po wypiciu wieczornej herbatki wyciszymy się i zaśniemy szybciej.

Rumianek działa także pomocniczo w dolegliwościach trawiennych. Dzięki zawartości flawonoidów i pochodnych kumaryny, poprawia trawienie (na przykład w przypadku ciężkostrawnych posiłków) i przepływ żółci w przewodach żółciowych, działa także wiatropędnie.

Przeciwskazania do stosowania rumianku

Rumianek jest bezpiecznym ziołem, które stosować mogą zarówno kobiety w ciąży (po konsultacji z lekarzem) jak i maluchy. Należy jednak pamiętać, aby nie przesadzać z jego używaniem, a przy przyjmowaniu leków każdorazowo konsultować się z lekarzem (eliminując w ten sposób ryzyko negatywnych interakcji). Rumianku nie powinny także stosować osoby uczulone na tę roślinę.